“Thiên tài chỉ có 1% là năng khiếu, 99% là mồ hôi công sức”.
Đừng mơ chỉ ngồi một chỗ là ý tưởng sẽ hiện ra. Hãy động tay, động chân và động não đi nào.
Mình sẽ cung cấp 4 bước để tạo ra những ý tưởng hay mà bạn có thể viết.
Một thói quen nên có của người viết là thu thập ý tưởng. Có nhiều cách để làm điều này.
Ý tưởng từ một cuốn sách. Ý tưởng từ các tạp chí. Ý tưởng trên note điện thoại. Chia sẻ ý tưởng về facebook và để chế độ “Only me”. Một số người thích cắt báo, ảnh ra để dán vào sổ làm ý tưởng. Một số dùng Pinterest.
Ý tưởng thì cần phải đến từ một nơi nào đó.
Hầu hết thời gian chúng ta nhận ý tưởng một cách thụ động và quên đi việc quan sát kỹ càng những gì xung quanh mình. Đọc sách là một cách vô cùng tốt để các bạn có ý tưởng. Hoặc là xem chương trình tivi. Cũng có thể là sau khi đọc một tạp chí trên máy bay.
Nói chung, điều quan trọng là bạn cảm thấy thú vị và ghi chép nó lại.
Ý tưởng có thể cũng tới ngẫu nhiên khi bạn đang lái xe, đang tắm hoặc đang nằm thư giãn. Có gì đó để ghi lại là điều rất nên làm.
Ý tưởng có thể là một cụm từ, một hình ảnh.
Không nhất thiết phải bắt tay vào hiện thực hóa hết ý tưởng. Cứ nhét vào một chỗ, lúc nào đó hãy giở ra và đọc hoặc tìm kiếm. Bạn sẽ thấy không thừa đâu. Nhớ là ghi chú lại xem mình có thể làm gì với ý tưởng này về sau là được nhé.
Trong dạy viết, mình thường nhắc tới mối quan hệ bình đẳng giữa tác phẩm, cây viết và độc giả. Mọi người thường có xu hướng xem xét các mối quan hệ của cây viết với tác phẩm khi họ nghĩ về viết. Còn mối quan hệ giữa tác phẩm và độc giả thì lại bị quên đi hoặc bỏ qua.
Không chỉ khác nhau ở trải nghiệm đọc, sở thích và kỳ vọng của độc giả cũng khác nhau.
Bạn cần biết độc giả của mình.
Tìm hiểu ai là độc giả của mình có thể cần tới một nghiên cứu nhỏ. Họ có thể là những người đang theo dõi, bạn bè của bạn. Họ có thể là những người chỉ lướt qua tác phẩm. Điều quan trọng là tìm ra ai quan tâm những thứ bạn viết, nhờ đó mà thu hút học đọc.
Có thể bạn chưa có nhiều độc giả. Hoặc là không biết nhiều về độc giả của mình. Trong trường hợp này, hãy xem những người khác đang viết chủ đề tương tự. Hãy quan sát xem độc giả của họ là ai, họ thích đọc gì, hoặc thích tham gia như thế nào.
Khi tìm hiểu về độc giả tiềm năng, bạn cần vẽ ra chân dung của họ càng chi tiết càng tốt. Ví dụ, bạn lựa chọn viết về “writing” (giống mình), bạn có thể nghĩ đọc giả của bạn là những người thích viết. Nhưng như thế thì rộng quá. Hãy cụ thể hơn, họ là những người thích viết và đang muốn tìm kiếm công việc để có thu nhập từ viết lách. Hoặc họ là những người viết trong lĩnh vực truyền thông tiếp thị v.v.
Rồi sau đó hãy xem xét nền tảng. Facebook thì khác với Blog. Bạn định tương tác với độc giả ở đâu?
Điều quan trọng cuối, bạn đừng cố gắng chỉ viết về thứ người khác thích. Hãy tạo ra một góc nhìn riêng của mình. Bạn có thể mang tới điều gì độc đáo để mang ra bàn luận về một chủ đề cụ thể nào?
Nhiều bạn không có thói quen nghiên cứu theo từ khóa trước khi viết. Giả dụ mình nhận được một yêu cầu viết bài về “Kết hôn trước 30 tuổi nên hay không?” thì mình sẽ không bao giờ bắt tay vào viết ngay.
Mình có thể sẽ dùng google để tìm hiểu về:
Kết hôn trước 30 tuổi
Kết hôn sau 30 tuổi
Độ tuổi kết hôn trung bình của các quốc gia trên thế giới
Độ tuổi kết hôn khác nhau ở nam và nữ
Liệu có một độ tuổi hoàn hảo cho việc kết hôn?
Sức khỏe tinh thần và tình dục liên quan tới độ tuổi kết hôn
…
Sau đó, mình mới bắt đầu ngồi gạch ra các hướng muốn khai thác sao cho phù hợp với đối tượng độc giả, tiếp tục tìm kiếm tập trung hơn, lập dàn ý và viết.
Hiếm có ai nghiên cứu trước khi viết mà lại bị bí ý tưởng. Chỉ là hoặc bạn không nghiên cứu. Hoặc là bạn không biết cách nghiên cứu.
Viết bất kỳ thứ gì hiện trong đầu. Đặc biệt, là không có sự phán xét nào. Hãy để cho quá trình viết trôi qua.
Viết tự do là một trong những cách để mình có những ý tưởng. Vì khi viết lan man, viết linh tinh lang tang, có nhiều ý tưởng đến mà trước đó chưa từng xuất hiện.
Nghe hơi nghịch lý nhưng đúng là để tìm ra ý tưởng viết thì bạn hãy viết ra. Sau bước nghiên cứu, nếu bạn vẫn chưa thể ngồi viết, hãy thử viết tự do xem sao.
Phan Linh
Nguồn: Linhphan.co